Dagens oppmoding: Gå til onkel!

.Gå til onkel...og gje han ein klem.

Onkelen min, ein unnselig skatt

Ein slik kar som ikkje er far og som ikkje er bror. Onklar dullar ikkje rundt ein, stikk seg ikkje fram, det er ei beskjeden rolle. Bak gesjeftige bestemødre, mødre og tanter og systre, der står onkelen. Ser ut til å tenkje at det ein gong blir hans tur. Han som skal få komme til. Snakke litt om veret og den nye bilen sin, om vedturka, om hytta og båten, om tida. Ein onkel er ein fin fyr.

Ein slik halvvokstring med bakarklede som alltid luktar mjøl, ein fotballidiot, ein slik sprudlande bilentusiast med gule lys, pute på hattehylla og TOY i midtkonsollen, ein slik ein med ny bil heile tida og som spela gitar og song, ein slik hobbypianist med hang til Mercedes.

Ein slik ein som kjem inn i bestemorhuset med nytt uttafrå, ein som så vidt dunkar inni glasdøra før han stig inn, fordi han er litt heime der og. Ein som kjem inn i stova med nyhende og skratt, ein som opnar kjøleskåpet berre for å sjekke. Ein slik ein som tykkjer det er litt stas med med slike små jenter som heng rundt beina på bestemor, ein slik ein som har tid til litt leik og tullprat.

Slike greie karar som tek deg med på butikken, slik at du kan stå der mellom knea på den slengete kompisgjengen hans og lure på om dei har gode hensikter eller har tenkt å denge onkelen. Slike typer med permanent, som tek med seg nye tanter på besøk, antakeleg for at dei skal testast i å ha med onkelungar å gjere. Slike artige karar som aldri skjenner på deg, med mindre du legg deg ned og latar som du er død i skibakken, og da skjenner dei fordi dei blir redde. Ein av desse som kan leike og tulle og herje i eit par timar, fordi han veit at han snart slepp unna. Ein slik spikar med glimt i auga, med spontane gledesutbrot og karslege tårer. Han som skaffar deg automat-moped når du nærmar deg 16. Han som himlar med auga bak mor si, når ho gjev heile Vikingane-samlinga til barnebarnet. Han som deltek i spel med heile seg, kastar seg ut i det og ler like høgt av seg sjølv som av andre. Han som prøver å skremme vekk eller teste kjærasten din med grisprat, og som smiler nøgd når han forstår at det ikkje går.  Ein som sjølv er så nysgjerrig på kven julenissen er, at ein heilt mister lysta på å bli vaksen. Han som køyrer flyttelasset ditt frå ein hybel til neste, utan å ta noko for det. Han du kan kapp-ete dessert med, fortelje skrøner til og le høgt av om han trur på dei. Han som ertar deg for småkjærestar til du gøymer deg, fornærma, under bordet. Ein slik ein som berre må sjekke sommarvegen før den er heilt farbar, fordi det kan jo gå i år.

Når ein veks til er han der fortsatt, men tantene er blitt permanente og magane deira veks. Onkelen sluttar å fornye bilparken, men tek til å tenkje på hus. Sjølv er ein meir borte enn heime, fordi verda er vorte større. Om ein likevel stikk snuta innom, og kjenner lukta av kaffi og lyden av onkel, kjem hjartet i onkelungetakt og ein set seg ned for å høyre. Høyre om største fisken, beste kaffimaten, neste husprosjektet, potetåkeren, bærbuskene, arbeidet, grasklypparinvesteringa og hageslangekveilen, om turk og regn, om sorg og glede. Og kaffien vart sila gjennom sukkerbeten. Berre lytte til det eigentlege livet ein prøver å rote seg vekk i frå, før ein finn vetet sitt att og skjønar at livet var der. Desse  onklane som låg eit hakk føre deg på reisa, og visste kva du skulle gjennom, men likevel spurde korleis det gjekk.

Plutseleg var tida komen til at ein sjølv vart tante og sit med eigne avleggjarar, og onklane vart gamleonklar. Men berre i namnet. For onkelungen er dei fortsatt vanlege onklar, slike som onklar skal vere. Ein del av fundamentet i barndomsmuren ein bygde livet sitt oppå. I skuggen av det ditt nyplanta familetre står dei. Litt forsiktige og lite prangande, men dei sit faste, i røtene, i grunnmuren, nesten utan at dei veit det. For ein har kanskje aldri sagt det direkte til dei, at ein set dei høgt og at dei alltid vil vere ein del av noko viktig. For meg. Eit bidrag til ein tryggleik ein ber i seg sjølv, om at det fins ein plass der ein høyrer til. Ein onkel som alltid har kjent deg, som har skifta bleia di og som du sikkert har gulpa på. Ein som har sett deg sur og sint og blid og glad, men ikkje har flykta for det.

Ein onkel er ein fin fyr. Ein slik som er verdt å samle på, han gjer ikkje mykje ut av seg, berre er seg sjølv. Skaffar deg tanter og syskjenbån og ein onkelheim der du berre kan titte innom.

Eg er ei heldig onkeljente, for eg har fire slike fine fyrar i livet mitt. Dei har fått lite skryt, for alle gode opplevingar og for at dei gav håp om at vaksne menneske kunne vere ålreite (særleg i den tida da foreldre ikkje var overtydande nok).

Eg er veldig glad i dei.

Er du sjølv ein slik onkel, ungane mine har nokre av dei, vil eg du skal vite at du er fin. Du er perfekt. Du høyrer til og du er viktig, for små og for store onkelungar.

Onkel.